Minka aðgang að og notkun af eiturlifjum

Ávana- og fíkniefni og áhrif þeirra á miðtaugakerfið
Texti: Dr. Þorkell Jóhannesson
Ritstjórn : Aldís Yngvadóttir
Útgefandi: Fræðslumiðstöð í fíknivörnum 1999 ©

Hér er ég að bera saman nikótín og kannabis með þeim upplýsingum sem ríkið býður uppá:

NIKÓTÍN - TÓPAK
"Nikótín er að finna í tóbaksplöntunni Nicotiana tabacum, sem óx upphaflega í Ameríku. Tóbak er misjafnlega unnin afurð tóbaksplöntunnar og í því eru þúsundir efna auk nikótíns."

-- "Nikótín veldur ekki vímu fremur en koffein og sjaldan fíkn, en það er mjög sterklega ávanabindandi ekki síst hjá konum. Sérstaða nikótíns er einnig fólgin í því að það er eins og koffein sjaldan notað hreint og margt af eiturhrifum vegna tóbaksnotkunar er af völdum annarra efna í tóbaki en nikótíns. Þá hefur nikótín líka þá sérstöðu að koma hugsanlega að gagni við hrörnunarsjúkdóma í miðtaugakerfinu, eins og Alzheimersjúkdóm og Parkinsonssjúkdóm og svo kann að vera um fleiri sjúkdóma."

Hann heldur því fram að nikótín valdi 'sjaldan fíkn'. Er þetta í samræmi við vísindilegar rannsóknir eða tópaksframleiðandan??

-- "Reykingar umfram fáeinar sígarettur á dag að meðaltali hafa í för með sér ýmis viðvarandi eiturhrif sem geta síðar valdið sjúkdómum í mörgum líffærum og jafnvel dauða. Hjarta- og æðasjúkdómar eins og kransæðasjúkdómar, heilablóðfall og æðakölkun í útlimaæðum eru mun tíðari hjá reykingamönnum en öðrum. Þá auka sígarettureykingar stórlega líkur á hvers konar sjúkdómum í öndunarfærum. Má þar nefna langvarandi berkjubólgu, lungnaþembu og lungnakrabbamein. Í því sambandi eru krabbameinsvaldandi efni sem kunna að myndast út frá nikótíni og svokölluð tjöruefni í reyknum talin vera aðalskaðvaldarnir. Erting í berkjum og ofanverðum öndunarfærum leiðir til hósta og andþrengsla sem þjaka suma reykingamenn. Athyglisvert er að nýlegar rannsóknir benda til þess að lungnakrabbamein af völdum reykinga sé enn banvænna í konum en körlum."

OG SVO TIL SAMANBURÐAR

KANNABIS
Tetrahýdrókannabínól - Kannabis (hass, maríhúana, hassolía)
Tetrahýdrókannabínól (skammstafað THC) finnst í kannabisplöntunni, Cannabis sativa.

-- "Öfugt við nikótín virðist tetrahýdrókannabínól ekki valda banvænum eitrunum hjá mönnum."

-- "Skammtar THC sem eru á bilinu 1-5 mg valda því að neytandinn verður á fáum mínútum var við aukinn hjartslátt, þurrk í augum, munni og nefi og lítils háttar óþægindi í öndunarfærum. Hann getur fundið fyrir svima, doða í útlimum, skjálfta í höndum og svita. Kvíði eða ótti innra með sér getur líka komið fyrir. Hin eiginlega víma byrjar litlu síðar. Þá finnur neytandinn ró og vellíðan og höfgi færist yfir hann. Þessar tilfinningar koma oft í bylgjum með draumkenndu ástandi á milli og virðast vera hápunktur vímunnar. Ef neytandinn er einn virðist hann sljór og syfjaður. En ef hann er í góðum félagsskap hlær hann og virðist kátur. Tímaskyn brenglast þannig að tíminn virðist líða mun hægar og fjarlægðarskyn brenglast líka. Einfaldir hlutir í umhverfi mannsins vekja óvænta athygli hans og hann getur skynjað í þeim "dýpt" sem var honum áður óþekkt. Tónnæmi eykst og neytandanum finnst gjarnan sem öll skynfæri hans verði næmari og opni jafnvel fyrir honum víðáttur skilnings og kennda sem hann þekkti ekki áður. Hlutir í umhverfi neytandans taka á sig annað form en venjulega og jafnvel líkami hans líka."

-- "Gróf ölvunareinkenni eins og þekkjast eftir neyslu áfengis og annarra róandi lyfja og svefnlyfja virðast ekki koma fyrir."

-- "THC veldur yfirleitt ekki ásókn í tilraunadýrum og er einn af fáum vímugjöfum sem svo er háttað um."

-- "Enginn vafi er á því að kannabis veldur ávana."

--------------
Þegar ég hef borið þetta saman við aðrar rannsóknir, stemmir þetta allt nema 'enginn vafi er á því að kannabis veldur ávana.' Ef Dr. Þorkell var án nokkurs vafa, ætti hann líklega að geta stutt þau rök með einhverjum sönnunum. Þetta er hreinlega ekki rétt!

Til að staðfesta þessi rök:

-- The UK Department of Health summed it up neatly: "Cannabis is a weakly addictive drug but does induce dependence in a significant minority of regular users."

-- "Around 9% of users become addicted"
= MARIJUANA and MEDICINE: Assessing The Science Base, pg 95

-- "In a recent study, between 10%-15% of people who smoked cannabis reported "paranoid" or "confused" feelings as a disadvantage of smoking cannabis."
=paraphrased from the observations of Les Iversen, Department of Pharmacology, University of Oxford.

-- From taima.org(http://www.a1b2c3.com/drugs/gen007.htm):

-- "There is little that these drugs have in common with each other that they don't share with legal substances such as tobacco and alcohol."

-- "When you look into how scientists rank drug risks you'll see their rankings are quite different from those provided by our lawmakers. Contrary to what you'd expect, there is really no direct corelation between the legal status of a drug and its dangers (other than the danger of being arrested)."

-- "Some of the most harmful drugs are legal while some of the least dangerous ones are strictly prohibited. The reasons drugs get banned are historical, social and racial but rarely medical."

-----------------

Í frjálsu landi eiga vitsmunir að ráða yfir vilja og þrám. Í frjálsu landi ætlast ríkið til þess að við, íslendingar hjálpumst að við að þróa kunnáttu okkar og skilning á umheiminum. Lýðveldið, bæði skilgreiningin og það sem við köllum okkar eigið, krefst þess að við hýsum og verndum alla íslendinga, krefst þess að við getum séð fyrir öllum landsmönnum, krefst þess að hver og einn íslendingur geti lifað frjáls til að gera það sem hann/hún vill - svo framalega sem sá einstaklingur hindri ekki frelsi allra aðra til slíkts hins sama.

--Fjöldi dauðsfalla vegna tópaksreykinga:

- Árið 2000, létust um 416 íslendingar vegna tópaksreykinga.*
- mbl (19.04.2006) "Fimmta hvert dauðsfall vegna reykinga"

--Fjöldi dauðsfalla vegna áfengisdrykkju:

- "Árið 2002 létust um 600 þúsund Evrópubúar vegna áfengisneyslu en þar af voru rúmlega 63 þúsund á aldrinum 15-29 ára. Búist er við að á árinu 2005 muni um 1,8 milljónir manna um allan heim látast vegna áfengistengdra vandamála."**

--Fjöldi dauðsfalla vegna marijuanareykinga:

Samkvæmt Dr. Lester Grinspoon, HARVARD Medical School, Marijuana is "not only not a dangerous drug, but it was remarkably NON-toxic." Hann fullyrðir að í 5000 ára langri sögu hafi ekki einn einasti maður látist af völdum marijuana.

Þetta eru nokkuð sterk rök þegar þau koma frá þeim manni sem veit meira um þessa sögu en nokkur annar. Dr. Lester las sér til um allt mögulegt efni, allt sem til var í heiminum. Hann gerði þetta 1967-9, í tvö heil ár. Svo til þess að dekkja þetta gráa, hefur ekki einn einasti vísindamaður getað gagnrýnt þessar niðurstöður. Ég meina...

-----------------------

Björn Halldórsson, fyrrum yfirmaður fíkniefnadeildar lögreglunnar, lýsti því yfir í viðtali við tímaritið ALLT að ef hann þyrfti að velja á milli brennivíns og maríúana, yrði maríúana fyrir valinu sem heppilegri vímugjafi. ,,Vandræðin af áfenginu eru mun meiri en af maríúana," segir hann.

Afstaða Bjarnar er mjög skiljanleg þegar töflurnar fyrir neðan eru skoðaðar.

Báðir einstaklingar voru beðnir um að meta ákveðna eiginleika sex vinsælustu örvandi lyfja. Þeir röðuðu lyfjunum eftir styrkleika, 1 - mesta hættan / 6 - minnsta hættan.

Lyf	Frákvarfseinkenni	Skipaauki	Umburðarlyndi	Ávanabindandi	Intoxication*
Nicotine	3	4	2	1	5
Heroin	2	2	1	2	2
Kókaín	4	1	4	3	3
Alcohol	1	3	3	4	1
Caffeine	5	6	5	5	6
Marijuana	6	5	6	6	4

*Íslenska orðabókin þýðir 'intoxication' sem 'ölæði' eða 'ölvíma' en til að útskýra orðið aðeins á ensku: "The pathological state produced by a drug, serum, alcohol, or any toxic substance; poisoning."

Lyf	Frákvarfseinkenni	Skipaauki	Umburðarlyndi	Ávanabindandi	Intoxication*
Nicotine	3	4	4	1	6
Heroin	2	2	2	2	2
Kókaín	4	1	1	3	3
Alcohol	1	3	3	4	1
Caffeine	5	5	5	5	5
Marijuana	6	6	6	6	4

Ég tel það að þessi 'voodoo pharmacology’ (misskilinn sannleikur -- skilningur almennings byggður á sögusögnum og litlum skilningi á sannleikanum) sem fyrirfinnst í samfélaginu leiði til miskilnings og ýti undir vilja fólks til þess að 'prófa'. Það skiptir því meiginmáli að sú fræðsla sem ríkið býður uppá sé frjáls við persónlega hlutdrægni og reyni ekki að hylja sannleikann.

Til samanburðar, núverandi vímuefnafræðsla gæti verið líkt við það að kenna sögu biblíunnar fram yfir þróunarkenningu Darwins. Það skiptir ekki máli hvaða alit Pétur út í bæ hefur á málinu, ríkið borgar fyrir almenningskennslu með skattpeningnum. Það eitt gefið, þýðir að kennslan verður að vera óhlutdræg.

Samt sem áður tel ég að besta leiðin til að hafa nokkurn hemil á notkun 'bannaðra efna' sé falin í þeirri fræðslu sem almenningskennsla býður uppá. Í dag, því miður, er þessi fræðsla vægast sagt slök. Er það þá ekki á rökum reyst að með því að mis-fræða ungmennin, er ríkið að ýta undir persónulegar tilraunir með efnin?

Almenningskennsla verður að fræða nemendur um verkan þeirra sem og rök fyrir því hversvegna þau eru bönnuð með lögum. Til þess að auðvelda skilning og auka trúverðuleika, verður að vera samhengi milli laga og vísinda.

Lög og reglur verða að falla í samhengi. Ef stjórnvöld koma til með að endurskoða rök sín og lögmæta kannabis, myndast skiljanlegur greinamunur á milli þeirra vímuefna sem eru 'bönnuð' og þeirra sem eru leyfð.

Ásamt því að auka lýðræði á Íslandi, opnast markaður fyrir þá 160 milljón manns sem neyta vímugjafans og um 80% minnkun yrði á allri umferð innan svarta markaðsins - neytendur væru væntanlega bara að rækta plöntu heima hjá sér. Afhverju er það svo slæmt?

----

Þegar að því kemur að við hættum allri notkun lausafjár, vonast ég til þess að ríkið notfæri sér möguleikann á því að ná betri stjórn á svarta markaðnum. Það er mikilvægt að ríkið bjóði uppá hjálparátak fyrir notendur um leið og breytingar hefjast. Það er ekki síður mikilvægt að ríkið endurskoði og meti frelsið og fræðsluna sem skilgreina þessi 'bönnuðu efni'.

Þessar breytingar verða til þess að:

--Hjálpa okkur að ná stjórn á vímuefnamarkaðinum.

--Um 80% af núverandi fíkniefnaneytendum færu af götunni (eða hvar annars staðar þar sem fíkniefnaviðskipti eiga sér stað) og heim til sín.

--Um 80% af eiturlyfjamarkaðnum er horfinn, sama sem, minni tekjur fyrir fíkniefnasölumenn.

--Við skilgreinum mun betri skil milli tveggja flokka af vímuefnum - lögleg og ólögleg (samanber styrkleika þeirra).

--Minnkum kostnað við fíkniefnalöggæslu.

--Opnum túrista markaðinn fyrir um 160 million manns, sem geta nú valið á milli Hollands og Íslands.

- Ath. Ef Ísland ætlar að notfæra sér þennan viðskiptamöguleika, mæli ég með því að ríkið bjóði uppá marijuana í 'búllum' utan höfuðborgarinnar. Auðvelt að laða út í náttúruna og einangra þetta þar - þannig verður þetta ekki hluti af borgarmenningunni.